Едуардо Де Филипо

от Уикипедия, свободната енциклопедия
Едуардо Де Филипо
Eduardo De Filippo
1955 г.
Роден
Починал
ПогребанКампо Верано, Италия

Националност Италия
Литература
Жанроведрама, комедия, стихотворение, сценарий
Награди„Фелтринели“ (1972)
Семейство
Братя/сестриПепино Де Филипо
СъпругаИзабела Куарантоти (4 февруари 1977 – 31 октомври 1984)

Подпис
Уебсайт
Едуардо Де Филипо в Общомедия

Едуардо Де Филипо (на италиански: Eduardo De Filippo) е италиански драматург, сценарист на филми, кинорежисьор и актьор.

Биография[редактиране | редактиране на кода]

Роден е на 24 май 1900 г. в Неапол.

Автор е на 55 пиеси, които са поставяни на различни сцени и в България.

През 1962 г. трупата на Едуардо Де Филипо гастролира в СССР.

През 1981 г. президентът на Италия Алесандро Пертини го назначава за пожизнен сенатор.

Умира на 31 октомври 1984 г. в Рим.

Пиеси[редактиране | редактиране на кода]

  • Farmacia di turno (1920)
  • Uomo e galantuomo (1922)
  • Requie a l'anema soja... / I morti non fanno paura (1926)
  • Ditegli sempre di sì (1927)
  • Filosoficamente (1928)
  • Sik-Sik, l'artefice magico (1929)
  • Chi è cchiu' felice 'e me! (1929)
  • Quei figuri di trent'anni fa (1929)
  • Ogni anno punto e da capo (1931)
  • È arrivato 'o trentuno (1931)
  • Natale in casa Cupiello (1931)
  • L'ultimo Bottone (1932)
  • Gennareniello (1932)
  • La voce del padrone / Il successo del giorno (1932)
  • Una bella trovata (1932)
  • Noi siamo navigatori (1932)
  • Il thè delle cinque (1932)
  • Cuoco della mala cucina (1932)
  • Il coraggio (1932)
  • Il dono di Natale (1932)
  • Parlate al portiere (1933)
  • Tre mesi dopo (1934)
  • Sintetici a qualunque costo (1934)
  • Quinto piano, ti saluto! (1934)
  • Uno coi capelli bianchi (1935)
  • L'abito nuovo (1935)
  • Occhio alle ragazze! (1936)
  • Che scemenza (1937)
  • Il ciclone (1938)
  • Pericolosamente / San Carlino (1938)
  • La parte di Amleto (1940)
  • Basta il succo di limone! (1940)
  • Non ti pago (1940)
  • Io, l'erede (1942)
  • La fortuna con l'effe maiuscola (1942)
  • Sue piccole mani (1943)
  • Napoli milionaria! (1945)
  • Occhiali neri (1945)
  • Questi fantasmi! (1946)
  • Filumena Marturano (1946)
  • Le bugie con le gambe lunghe (1947)
  • La grande magia (1948)
  • Le voci di dentro (1948)
  • La paura numero uno (1950)
  • Amicizia (1952)
  • Mia famiglia (1955)
  • Bene mio e core mio (1955)
  • De Pretore Vincenzo (1957)
  • Il figlio di Pulcinella (1957)
  • Sabato, domenica e lunedì (1959)
  • Il sindaco del rione Sanità (1960)
  • Tommaso d'Amalfi (1962)
  • L'arte della commedia (1964)
  • Dolore sotto chiave (1964)
  • Il cilindro (1965)
  • Il contratto (1967)
  • Il monumento (1970)
  • Gli esami non finiscono mai (1973)

Филмография[редактиране | редактиране на кода]

  • Tre uomini in frak (1933) – Джилберто, импресарио
  • Il cappello a tre punte (1935) – Дон Теофило, управител
  • Quei due (1935) – учител
  • Sono stato io! (1937) – Джованино Апичела
  • Una Commedia fra i pazzi (1937)
  • L'amor mio non muore! (1938) – Лоренцо, банков чиновник
  • Il marchese di Ruvolito (1939) – маркизът на Руволито
  • In campagna è caduta una stella (1939) – Паскале Монтуори
  • Il sogno di tutti (1940) – професор
  • A che servono questi quattrini? (1942) – маркиз Едуардо Параскандоло
  • Non ti pago! (1942) – Дон Фердинандо Квальоло
  • Casanova farebbe così! (1942) – Дон Фердинандо
  • Non mi muovo! (1943) – Дон Карло Мезети
  • Il fidanzato di mia moglie (1943) – Гаспаре Белини
  • Ti conosco, mascherina! (1943) – Кармине
  • La vita ricomincia (1945) – учителя
  • Uno tra la folla (1946) – Паоло Бианки
  • Assunta Spina (1948) – Микеле Бокадифуоко
  • Campane a martello (1949) – Дон Андреа
  • Yvonne la Nuit (1949) – адвоката Рубини
  • Napoli milionaria (1950) – Дженаро Йовине
  • Cameriera bella presenza offresi... (1951) – Рафаеле, учител по математика
  • Filumena Marturano (1951) – Доменико Сориано
  • Three Girls from Rome (1952) – Виторио
  • Un Ladro in paradiso (1952)
  • I sette peccati capitali (1952) – Едуардо (сегментът "Avarice et la colère")
  • Altri tempi (1952)
  • Cinque poveri in automobile (1952) – Едуардо Москетоне
  • Ragazze da marito (1952) – Оресте Мазило
  • Marito e moglie (1952) – Матео Куомо / Дженаро Импарато
  • Napoletani a Milano (1953) – Салваторе Аянело
  • Traviata '53 (1953) – комендатор Чезати
  • Villa Borghese (1953) – Донато Вентрела (сегментът Il paraninfo)
  • Cento anni d'amore (1954) – войникът Винченцо Паляро (сегментът "Purificazione")
  • Tempi nostri (1954) – диригентът
  • Questi fantasmi (1954)
  • L'oro di Napoli (1954) – Дон Ерсилио Мичо (сегментът "Il professore")
  • Cortile (1955) – Луиджи
  • La canzone del destino (1957)
  • Fortunella (1958) – директор на театър
  • L'amore più bello (1958) – Дженаро Еспозито
  • Vento di passioni (1958) – Урбано Варно
  • Ferdinando I, re di Napoli (1959) – Пулчинела
  • Il sogno di una notte di mezza sbornia (1959) – Паскале Грифоне
  • Tutti a casa (1960) – Синьор Иночензи
  • Fantasmi a Roma (1961) – Дон Анибале
  • Il giorno più corto (1963) – мафиот
  • Oggi, domani, dopodomani (1965) – шофьор (сегмент "L'uomo dei 5 palloni")
  • Spara più forte, più forte... non capisco (1966) – Зи Никола
  • Questi fantasmi (1966)
  • I racconti di Canterbury – гласът на стареца в Pardoner's Tale

Библиография[редактиране | редактиране на кода]

Драматургия[редактиране | редактиране на кода]

  • Sik-sik l'artefice magico, Napoli, Tirrena, 1932.
  • Napoli milionaria!, Torino, Einaudi, 1950; 1964.
  • Questi fantasmi!, Torino, Einaudi, 1951.
  • Cantata dei giorni dispari, I, Torino, Einaudi, 1951; 1971.
  • Bene mio e core mio, Torino, Einaudi, 1956.
  • Chi è cchiù felice 'e me!, Torino, Einaudi, 1956.
  • Mia famiglia. Commedia in tre atti, Torino, Einaudi, 1956.
  • De Pretore Vincenzo, Torino, Einaudi, 1957.
  • Le bugie con le gambe lunghe, Torino, Einaudi, 1958.
  • Il figlio di Pulcinella, Torino, Einaudi, 1958.
  • Cantata dei giorni dispari, II, Torino, Einaudi, 1958; 1971.
  • Cantata dei giorni pari, Torino, Einaudi, 1959.
  • Il sindaco del Rione Sanità, Torino, Einaudi, 1961.
  • Natale in casa Cupiello, Torino, Einaudi, 1964.
  • Filumena Marturano, Torino, Einaudi, 1964.
  • Le voci di dentro, Torino, Einaudi, 1964.
  • Non ti pago, Torino, Einaudi, 1964.
  • Peppino Girella, Roma, Editori Riuniti, 1964.
  • L'arte della commedia, seguito dall'atto unico Dolore sotto chiave, Torino, Einaudi, 1965.
  • Ditegli sempre di sì, Torino, Einaudi, 1966.
  • Uomo e galantuomo, Torino, Einaudi, 1966.
  • Sabato, domenica e lunedì, Torino, Einaudi, 1966.
  • Cantata dei giorni dispari, III, Torino, Einaudi, 1966; 1971; 1976.
  • Il contratto, Torino, Einaudi, 1967.
  • Il monumento, Torino, Einaudi, 1971.
  • Ogni anno punto e a capo, Torino, Einaudi, 1971.
  • Bene mio e core mio, Torino, Einaudi, 1971.
  • I capolavori di Eduardo, 2 voll., Torino, Einaudi, 1971; 1979.
  • Gli esami non finiscono mai, Torino, Einaudi, 1973.
  • La grande magia, Torino, Einaudi, 1973.
  • Io, l'erede, Torino, Einaudi, 1976.
  • Tommaso d'Amalfi, Torino, Einaudi, 1980.
  • Tre commedie, a cura di Guido Davico Bonino, Torino, Einaudi, 1992. ISBN 88-06-12456-0.
  • Tre adattamenti teatrali, Torino, Einaudi, 1999. ISBN 88-06-15021-9.

Поезия и разкази[редактиране | редактиране на кода]

  • Il paese di Pulcinella, Napoli, Casella, 1951.
  • Padre Cicogna, Napoli, 1969.
  • 'O Canisto, Napoli, Edizioni del Teatro San Ferdinando, 1971.
  • Le poesie di Eduardo, Torino, Einaudi, 1975.
  • 'O penziero e altre poesie di Eduardo, Torino, Einaudi, 1985. ISBN 88-06-58149-X.

Издания в България[редактиране | редактиране на кода]

  • На лъжата краката са дълги, София, Народна култура, 1971, 136 с.

Признание[редактиране | редактиране на кода]

За него[редактиране | редактиране на кода]

  • Luigi Silori, Eduardo De Filippo, Belfagor n. VI, Firenze, D'Anna, 1950.
  • Federico Frascani, La Napoli amara di Eduardo De Filippo, Napoli, Ricciardi, 1958.
  • Vito Pandolfi, Eduardo De Filippo Milano, Marzorati, 1970.
  • Federico Frascani, Eduardo segreto, Napoli, Guida, 1974.
  • Giovanni Antonucci, Eduardo De Filippo: introduzione e guida allo studio dell'opera eduardiana - storia e antologia della critica Firenze, Le Monnier, 1981.
  • Andrea Bisicchia, Invito alla lettura di Eduardo De Filippo, Milano, Ugo Mursia Editore, 1982.
  • Emma Giammattei, Eduardo De Filippo, Firenze, La Nuova Italia, 1983.
  • Paolo Calcagno, Eduardo: la vita è dispari, con un intervento di Dario Fo, Napoli, Pironti, 1985.
  • Anna Barsotti, Introduzione a Eduardo, Roma-Bari, Laterza, 1992.
  • Augusto Carloni, Natale in casa De Filippo, Napoli, Benincasa, 1993.
  • Maurizio Giammusso, Vita di Eduardo, Milano, Mondadori, 1993-1995.
  • Paola Quarenghi, Lo spettatore col binocolo: Eduardo De Filippo dalla scena allo schermo, Roma, Edizioni Kappa, 1995.
  • Gianmichele Cautillo, Gli esami di Eduardo. Analisi della commedia "Gli esami non finiscono mai" di Eduardo De Filippo, Roma, Il Calamaio, 2007.
  • Pio Cocorullo, Eduardo, Roma, Newton Compton Editori, 1996.
  • Maria Procino Santarelli, Eduardo dietro le quinte. Un capocomico-impresario attraverso cinquant'anni di storia, censura e sovvenzioni (1920-1970), Roma, Bulzoni Editore, 2003.
  • Italo Moscati, Eduardo De Filippo. Scavalcamontagne, cattivo, genio inconsapevole, Roma, Ediesse, 2014, ISBN 978-88-230-1902-7.
  • Roberto Ubbidiente, Eduardo De Filippos Theaterwerk zwischen Zelebration der neapolitanischen Populärkultur und Dramatisierung eines kriegsbedingten Familienwandels, Würzburg, Königshausen & Neumann, 2019, ISBN 978-3-8260-6702-0.

Източници[редактиране | редактиране на кода]

  1. Premi Feltrinelli 1950-2011 // Lincei.it. Посетен на 17 novembre 2019.

Външни препратки[редактиране | редактиране на кода]